| Περιγραφή: |
Η αυξημένη ζήτηση για θαλάσσιο χώρο και οι πολλαπλές πιέσεις που ασκούνται στις παράκτιες ζώνες, από ασύμβατες πολλές φορές χρήσεις, επιβάλλουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση προγραμματισμού και διαχείρισης. Αυτό επισημαίνει η Οδηγία 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (ΘΧΣ) που οριοθετεί την όλη διαδικασία με σαφή διασυνοριακό προσανατολισμό, δεδομένου ότι οι θάλασσες θεωρούνται πλέον ότι συνδέουν και όχι ότι χωρίζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και ιδιαίτερα τα κράτη–νησιά όπως η Κύπρος ή κράτη με έντονο νησιωτικό χαρακτήρα όπως η Ελλάδα. Με άλλα λόγια, ενώ κάθε κράτος μέλος είναι ελεύθερο να σχεδιάζει και να διαχειρίζεται τις θαλάσσιες δραστηριότητές του, χάρη στον καθορισμό ελάχιστων κοινών απαιτήσεων που θέτει η Οδηγία εξασφαλίζεται η συνοχή του σχεδιασμού όσον αφορά τις κοινές θάλασσες. Στο πλαίσιο αυτό έχει οικοδομηθεί και η παρούσα συνεργασία που δικτυώνει θεσμικές αρμοδιότητες και επιστημονικές γνώσεις ΘΧΣ. Το έργο κεφαλαιοποιεί τα αποτελέσματα του προηγούμενου Στρατηγικού Έργου «ΘΑΛ-ΧΩΡ»: Διασυνοριακή Συνεργασία για την ανάπτυξη ΘΧΣ», που συγχρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Ελλάδα-Κύπρος 2007-2013. Η κεφαλαιοποίηση γίνεται τόσο σε επίπεδο περιεχομένου, όσο και σε επίπεδο εταιρικού σχήματος, δεδομένου ότι ενσωματώνει έναν νέο Στρατηγικό Εταίρο, τον Δ 5/ΥΠΕΝ, αρμόδια αρχή για ΘΧΣ στην Ελλάδα. Σε επίπεδο περιεχομένου ειδικότερα, ο στόχος δεν είναι πλέον η προετοιμασία των 2 χωρών για την εφαρμογή της Οδηγίας, αλλά η εναρμόνιση με τις απαιτήσεις της εν λόγω οδηγίας και τη σταδιακή θέσπιση Θαλάσσιων Χωροταξικών Σχεδίων (ΘΧΣχ) μέχρι τον Μάρτιο του 2021 (άρθρο 15.3).
Το εταιρικό σχήμα διαρθρώνεται γύρω από 2 διασυνοριακούς «πόλους» με συμπληρωματικού χαρακτήρα αρμοδιότητες: α) τον «διασυνοριακό θεσμικό πόλο» που συγκροτείται από τις 3 καθ’ ύλην αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες για ΘΧΣ στις 2 χώρες και β) τον «διασυνοριακό επιστημονικό πόλο» που αποτελείται από 3 πανεπιστήμια που εξειδικεύονται σε θέματα γεωπληροφορικής/διαχείρισης θαλάσσιας πληροφορίας. Πρόκειται για μια συνεργασία – κλειδί που διαμορφώνει τις βάσεις για μια σταθερή και θεσμικού χαρακτήρα επικοινωνία στο διασυνοριακό θαλάσσιο χώρο του Προγράμματος Ελλάδα-Κύπρος. Το έργο λαμβάνει υπόψη του ότι ο ΘΧΣ αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τμήμα του «Θαλάσσιου Πυλώνα» της Στρατηγικής ΕΕ 2020 και αναπτύσσεται εντός του πλαισίου που ορίζει η Οδηγία και συγκεκριμένα το άρθρο 11 για συνεργασία μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ, το άρθρο 10 για την χρήση και ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ κρατών μελών, καθώς και το άρθρο 7 που εστιάζει στις αλληλεπιδράσεις ξηράς – θάλασσας. Επιπλέον το έργο λαμβάνει υπόψη του και το «Πρωτόκολλο για την ΟΔΠΖ της Μεσογείου» υιοθετώντας έτσι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την υποστήριξη ενός συνεκτικού ΘΧΣ, δεδομένου ότι η ανθρωπογενής δράση που αναπτύσσεται στην παράκτια ζώνη έχει άμεσες επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον. |
| Αναμενόμενα αποτελέσματα: |
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα εντοπίζονται σε 2 επίπεδα: θεσμικό και επιστημονικό. Και τα δυο στην παραγωγή του δείκτη αποτελέσματος του έργου, δηλαδή σε επιφάνεια της τάξης των 10,000 km2 που θα καλυφθεί στο πλαίσιο του έργου από θεσμικές ρυθμίσεις ή/και κοινά σχέδια δράσης για την υλοποίηση ΘΧΣ. Αναλυτικότερα:
• Τα αναμενόμενα αποτελέσματα από το θεσμικό επίπεδο συνεργασίας των καθ’ ύλην αρμόδιων υπηρεσιών σε Ελλάδα/Κύπρο (ο “διασυνοριακός θεσμικός πόλος”) αφορούν την διαμόρφωση εργαλείων πολιτικής και άλλες θεσμικές ρυθμίσεις που αφορούν την υλοποίηση ΘΧΣ.
• Τα αναμενόμενα αποτελέσματα από το τεχνικό / επιστημονικό επίπεδο συνεργασίας των πανεπιστημίων (ο “διασυνοριακός επιστημονικός πόλος”) αφορούν τον εκσυγχρονισμό της τεχνολογικής βάσης (βάσεις δεδομένων και πληροφοριακά συστήματα ΘΧΣ) για θέματα αποτύπωσης και διαχείρισης θαλάσσιας πληροφορίας (χαρτογράφηση και βυθομετρήσεις) με στόχο την κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών εφαρμογής ΘΧΣ/ΟΔΠΖ.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του προηγούμενου έργου «ΘΑΛ-ΧΩΡ» χαρτογραφήθηκαν 500 km2, ενώ στο πλαίσιο του παρόντος έργου με την ανανέωση της τεχνολογικής βάσης θα υπάρχει η δυνατότητα συνεχούς επικαιροποίησης δεδομένων & επέκτασης της γνώσης σε ευρύτερο θαλάσσιο χώρο. Συνεπώς το έργο συνιστά επένδυση για τη διασυνοριακή περιοχή συνεργασίας του Ελλάδα-Κύπρος που οικοδομείται αποκλειστικά γύρω από ένα θαλάσσιο σύνορο. |
| Αναμενόμενες εκροές: |
Οι εκροές του έργου διακρίνονται σε 3 κατηγορίες που συνδέονται αφενός με τα αντίστοιχα Πακέτα Εργασίας (ΠΕ) και αφετέρου με τις απαιτήσεις του Διασυνοριακού Προγράμματος, σε διαχειριστικό επίπεδο (ΠΕ 1), σε επίπεδο Δημοσιότητας & Πληροφόρησης (Δ&Π – ΠΕ 2) καθώς και σε επίπεδο περιεχομένου του «Ειδικού Στόχου 3.3» του Διασυνοριακού Προγράμματος:
1) Εκροές διαχειριστικού χαρακτήρα σχετικές με την υλοποίηση του «ΠΕ 1: Διαχείριση και Συντονισμός»: Δομές διαχείρισης & παρακολούθησης έργου, Εργαλεία διαχείρισης έργου (π.χ. εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας), Εκθέσεις υλοποίησης (6μηνιαίες και τελική έκθεση).
2) Εκροές επικοινωνιακού χαρακτήρα σχετικές με την υλοποίηση του «Δ&Π – ΠΕ 2»: Επικοινωνιακό Σχέδιο και Στρατηγική Επικοινωνίας, ψηφιακά εργαλεία Δ&Π (ιστοσελίδα, λογότυπο, Newsletter, διαφημιστικό video, κλπ), έντυπα εργαλεία Δ&Π (τρίπτυχο, δελτία τύπου, άρθρα, παρουσιάσεις, κλπ), ημερίδες ενημέρωσης (ευρύ κοινό & ειδικά ακροατήρια/ομάδες-στόχοι).
3) Εκροές «περιεχομένου» σχετικές με την υλοποίηση δράσεων του έργου και σε συνάφεια με τον «Ειδικό Στόχο 3.3» του Διασυνοριακού Προγράμματος Ελλάδα-Κύπρος 2014-2020: βυθομετρήσεις με δυνατότητα χαρτογράφησης 10000 Km2, επικαιροποίηση θαλάσσιων γεωχωρικών Βάσεων Δεδομένων σε Ελλάδα και Κύπρο, κατάρτιση τουλάχιστον 2 θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων, εργαλεία πολιτικής για το θαλάσσιο και παράκτιο χώρο (1 Δήλωση Πολιτικής για ΘΧΣ και 1 Εξειδίκευση της χωροταξικής πολιτικής στο νησιωτικό χώρο στο πλαίσιο του ΘΧΣ) εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο και τις Παράκτιες Ζώνες. |
