ΘΑΛ-ΧΩΡ 2 – ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ημερομηνία Έναρξης/Λήξης Πράξης: 01/09/2018 – 28/02/2023

 

Α) Περιγραφή των βασικών δράσεων

 

Το έργο διαρθρώνεται γύρω από την στρατηγική διασυνοριακή συνεργασία 2 «πόλων»: τον «θεσμικό» και τον «επιστημονικό» πόλο, με κεντρικό  στόχο την εναρμόνιση των 2 χωρών με την Οδηγία Πλαίσια του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) και συγκεκριμένα το άρθρο 15.3 που αφορά την κατάρτιση και θέσπιση Θαλάσσιων Χωροταξικών Σχεδίων (ΘΧΣχ) που πρέπει να κοινοποιηθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η συνεργασία 2 διασυνοριακών πόλων με συμπληρωματικές αρμοδιότητες, εξασφαλίζει τη δημιουργία ισχυρών συνεργειών για την συνοχή του ΘΧΣ στην διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Κύπρου που οικοδομείται αποκλειστικά γύρω από ένα θαλάσσιο σύνορο.

Πρόκειται για μια συνεργασία κλειδί που διαμορφώνει τις βάσεις για μια σταθερή και θεσμικού χαρακτήρα επικοινωνία, αναπτύσσοντας παράλληλα και μια κοινή βάση τεχνικών, επιστημονικών και άλλων πληροφοριών που συνδέονται με την διαχείριση θαλάσσιων γεωχωρικών δεδομένων που αποτελούν και τον «πυλώνα» υποστήριξης για την ανάπτυξη ΘΧΣχ.

Το έργο στηρίζεται στα αποτελέσματα του «ΘΑΛ-ΧΩΡ» και προκειμένου να εξυπηρετήσει τον κεντρικό του στόχο, την κατάρτιση και θέσπιση ΘΧΣχ, προβλέπει μια σειρά δράσεων προσανατολισμένες στην κάλυψη των κενών που διαπιστώθηκαν στο «ΘΑΛ-ΧΩΡ», τόσο σε επίπεδο διακυβέρνησης (εργαλεία πολιτικής) όσο και σε επίπεδο τεχνικού εξοπλισμού για την διερεύνηση και  αποτύπωση του θαλάσσιου και παράκτιου χώρου.

Χαρακτηριστικές δράσεις της πράξης αποτελούν η επικαιροποίηση των θαλάσσιων γεωχωρικών βάσεων δεδομένων σε Ελλάδα και Κύπρο, η παραγωγή συλλογικού τόμου για τον ΘΣΧ, η δήλωση πολιτικής για τον ΘΧΣ καθώς και η κατάρτιση των ΘΧΣχ.

 

Β) Αποτελέσματα Πράξης

 

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου εντοπίζονται σε 2 επίπεδα:

1. Σε επίπεδο θεσμικής συνεργασίας των καθ’ ύλην αρμόδιων υπηρεσιών σε Ελλάδα και Κύπρο για ΘΧΣ με την δημιουργία/ ανάπτυξη επαφών σε υπηρεσιακό επίπεδο για την επεξεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα εργαλεία πολιτικής και άλλες θεσμικές ρυθμίσεις που αφορούν ΘΧΣ.
2. Σε επίπεδο τεχνικής/ επιστημονικής συνεργασίας σε θέματα οργάνωσης, διαχείρισης και αποτύπωσης θαλάσσιας πληροφορίας, δεδομένου ότι ο εκσυγχρονισμός της τεχνολογικής βάσης/εξοπλισμού και η επικαιροποίηση των βάσεων δεδομένων έχει δυναμικό και βιώσιμο χαρακτήρα που δεν εξαντλείται με τη λήξη του έργου.

Συνεπώς, οι αντίστοιχες εκροές (πληροφοριακά συστήματα ΘΧΣ) έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα την κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών εφαρμογής ΘΧΣ/ ΟΔΠΖ. Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του «ΘΑΛ-ΧΩΡ» χαρτογραφήθηκαν 500 km², ενώ με τον νέο εξοπλισμό θα υπάρχει η δυνατότητα συνεχούς επικαιροποίησης δεδομένων και επέκτασης της γνώσης σε ευρύτερο θαλάσσιο χώρο, η οποία θα είναι απαραίτητη για την κατάρτιση των ΘΧΣχ. Συνεπώς, το έργο συνιστά επένδυση για τη διασυνοριακή περιοχή συνεργασίας που οικοδομείται αποκλειστικά γύρω από το θαλάσσιο σύνορο.

Και τα 2 επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται τα αποτελέσματα του έργου, συγκλίνουν στην παραγωγή/ διαμόρφωση του δείκτη αποτελέσματος του έργου που προβλέπει ο Ειδικός Στόχος 3.3 του Προγράμματος: επιφάνεια τουλάχιστο της τάξης των 10,000 km² που θα καλυφθεί στο πλαίσιο του έργου με την εκπόνηση εργαλείων πολιτικής ΘΧΣ.

 

Γ) Καινοτομίες

 

Η αυξημένη ζήτηση για θαλάσσιο χώρο και οι πολλαπλές πιέσεις που ασκούνται στις παράκτιες ζώνες από ασύμβατες πολλές φορές χρήσεις, επιβάλλουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση προγραμματισμού και διαχείρισης. Αυτό επισημαίνει η Οδηγία 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για ΘΧΣ που οριοθετεί την όλη διαδικασία με σαφή διασυνοριακό προσανατολισμό, δεδομένου ότι οι θάλασσες θεωρούνται πλέον ότι συνδέουν και όχι ότι χωρίζουν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βασική καινοτομία της πράξης αποτελεί η υλοποίηση του κεντρικού της στόχους, δηλαδή της κατάρτισης των ΘΧΣχ, μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και ειδικότερα της συνεργασίας τόσο των καθ’ ύλην αρμόδιων θεσμικών φορέων, όσο και ακαδημαϊκών φορέων, έτσι ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Τα εγκεκριμένα ΘΧΣχ θα κατατεθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια εναρμόνισης με την οδηγία 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για τον ΘΧΣ.

Επίσης, η χρήση δορυφορικών τηλεπισκοπικών δεδομένων πολύ υψηλής ανάλυσης (δορυφορικές φωτογραφίες) και δεδομένα από αερομεταφερόμενους δέκτες (αεροφωτογραφίες με τη χρήση drones) για τη συλλογή ή την επιβεβαίωση δεδομένων και πληροφοριών που σχετίζονται με ανθρώπινες δραστηριότητες και χρήσεις στη θάλασσα, τις παράκτιες περιοχές και το θαλάσσιο περιβάλλον, προσδίδουν στην πράξη ένα καινοτόμο χαρακτήρα.

Η χρήση του διαδικτύου για εύκολη πρόσβαση στα ΘΧΣχ μέσω του γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών (webGIS), παρέχει μια καινοτόμο και εξαιρετικά βοηθητική οπτικοποίηση των ΘΧΣχ, επιτρέποντας στον χρήστη να επιλέγει τις πληροφορίες που επιθυμεί και να εστιάζει σε συγκεκριμένες περιοχές ή χρήσεις του θαλάσσιου χώρου.

 

Δ) Δυνατότητα χρήσης από άλλους Δικαιούχους

 

Τα αποτελέσματα της πράξης αυτής αποτελούν σημαντικό επίτευγμα στρατηγικής σημασίας για τις δύο χώρες. Η πράξη αυτή και ειδικότερα τα ΘΧΣχ που θα καταρτιστούν μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο και να βοηθήσουν άλλους δικαιούχους να αναπτύξουν έργα που σχετίζονται με την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την αειφόρο χρήση των θαλάσσιων και παράκτιων πόρων, όπως για την αλιεία, την υδατοκαλλιέργεια, τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό, την ενέργεια (συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ) και τις θαλάσσιες μεταφορές. Παράλληλα, καθώς ο θαλάσσιος χώρος που μοιράζονται τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο «συντονισμένης, ολοκληρωμένης και διασυνοριακής προσέγγισης» προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή του σχεδιασμού στις κοινές θάλασσες, θα μπορέσουν να αναπτυχθούν επιπλέον έργα που να εντείνουν τις προσπάθειες για διασυνοριακή συνεργασία σε θέματα ΘΧΣ.

Κείμενο…

Κείμενο…